สื่อที่น่ารัก : ระลึกถึงคุณประยูร จรรยาวงษ์

“ประยูร จรรยาวงษ์”ชื่อนี้เคยโด่งดังมาตั้งแต่สมัยที่ฉันยังมีอายุไม่ถึง 30 ปี แม้จะถึงแก่กรรมไปนานแล้วแต่ก็ยังอยู่ในหัวใจของฉันมาจนถึงบัดนี้

แต่ก่อนชื่อประยูร จรรยาวงษ์ คือลายเซ็นที่เป็นเอกลักษณ์อย่างเด่นชัด และปรากฏอยู่ในหนังสือพิมพ์ไทยรัฐเป็นประจำ บุคคลผู้นี้มีผลงานเกี่ยวกับการเขียนการ์ตูนส่งเสริมคุณธรรมและจริยธรรมจนเป็นที่รู้จักกันโดยทั่วไป ในที่สุดก็ได้รับรางวัลแมกไซไซจากประเทศฟิลิปปินส์

คนที่รู้จักกับคุณประยูร จรรยาวงษ์มักพูดเสียงเดียวกันว่า บุคคลผู้นี้เป็นคนตรงและทำงานโดยไม่คิดถึงการได้ผลประโยชน์ทางวัตถุ

ในช่วงปี พ.ศ.2495 ได้มีการเตรียมจัดตั้งสถานีโทรทัศน์แห่งแรกของเมืองไทย โดยการจัดตั้งบริษัท ไทยโทรทัศน์ จำกัดขึ้นมาก่อน บริษัทนี้เป็นเครือข่ายของกรมประชาสัมพันธ์ในปัจจุบัน โดยมีคุณประสงค์ หงสนันทน์ รองอธิบดีฯ เป็นผู้จัดการใหญ่

ครั้นถึงเวลาเปิดสถานีโทรทัศน์ช่อง 4 ที่วังบางขุนพรหมในปี พ.ศ.2498 ฉันและภรรยาได้ไปชมรายการอยู่ที่นั่น ฉันได้เห็นคุณจำนง รังสิกุล คุณสมจิต สิทธิไชย คุณพิชัย วาสนาส่ง และคุณอารีย์ นักดนตรี บางคนได้ถึงแก่กรรมไปแล้ว ฉันทราบว่าคุณสมจิต สิทธิไชยยังมีชีวิตอยู่ และคุณอารีย์ นักดนตรี ฉันก็ยังพบเธออยู่ทุกวันนี้

หลังจากนั้นมาไม่กี่เดือน อธิบดีกรมประชาสัมพันธ์ก็ให้คนมาตามฉันไปออกรายการเรื่องกล้วยไม้เรื่อยมา เหตุผลก็คือ ท่านอธิบดีได้พบเศษกระดาษชิ้นหนึ่งซึ่งฉันเขียนทำตกไว้

ข้อความในเศษกระดาษแผ่นนั้น มันสอนให้คนนึกถึงคุณธรรมประจำใจซึ่งควรนำปฏิบัติในชีวิตประจำวัน หลังจากนั้นฉันก็เป็นวิทยากรออกรายการโทรทัศน์ช่อง 4 ทุกสัปดาห์เป็นประจำเสมอมา โดยมีคุณรัก รักพงษ์ (ท่านโพธิรักษ์) เป็นผู้ดูแลรายการ

ใครๆ ชมรายการแล้วก็ติดใจจนกระทั่งอยู่มาวันหนึ่ง คุณหมอประญัติ นามสกุลลักษณะพุกก์เพื่อนฉัน ได้มาเล่าให้ฉันฟังว่า “คุณระพี คุณประยูรเขาว่าคุณแน่ะ เขาหาว่าคุณดีแต่พูดไม่ได้ทำจริง”

ฉันรับฟังแล้วยิ้มอยู่ในใบหน้าโดยไม่ได้คิดเป็นอย่างอื่น คงมุ่งมั่นนำปฏิบัติแต่สิ่งที่ดีงามเรื่อยมา

เธอเชื่อไหมว่า หลังจากนั้นมาแล้วร่วม 3 ปี นิสิตเกษตรไปขอให้คุณประยูรเขียนคำนำหน้าในหนังสือที่ชื่อ “หอมกลิ่นกล้วยไม้”เป็นเล่มแรก คุณประยูรเขียนยกย่องฉันอย่างไม่น่าเชื่อ

นอกจากนั้น ไม่ว่าไปงานที่ไหนถ้ามีการเชิญให้คุณประยูรขึ้นไปพูด หากมีฉันนั่งอยู่ด้วย เธอจะไม่ยอมขึ้นอย่างเด็ดขาด นอกจากคะยั้นคะยอให้ฉันขึ้นไปแทน ฉันยังจำได้ว่าที่หอประชุมอำเภอแปดริ้ว จังหวัดฉะเชิงเทรา วันนั้นครบรอบ 60 ปีของอาจารย์สุนทร นามสกุลปุณโณฑกลูกศิษย์ฉัน ค่ำวันนั้นฉันนั่งโต๊ะเดียวกันกับคุณประยูร จรรยาวงษ์ แล้วท่านก็คะยั้นคะยอให้ฉันขึ้นไปพูดแทนแขกทุกคน คุณประยูร จรรยาวงษ์เป็นคนตรงมาก แม้ใครจะเอารางวัลไปยกย่องท่าน ท่านก็จะปฏิเสธเสียงแข็งโดยไม่ยอมรับอย่างเด็ดขาด

มาถึงวันนี้ แม้ท่านจะผ่านพ้นไปนานแล้วก็ตาม แต่ภาพเหล่านั้นมันก็อยู่ในใจของฉันมาตลอดเวลา โดยเฉพาะคุณงามความดีที่ท่านได้สร้างเอาไว้ให้เป็นแบบอย่างที่ดีแก่ชนรุ่นหลัง

ระพี สาคริก

17 พฤษภาคม 2555